15 september 1981
Aan het begin van deze zitting, zoals elke maal, wil ik u erop wijzen dat wij, sprekers van deze groep, niet alwetend of onfeilbaar zijn. Dit houdt in dat van u verwacht wordt dat u over de punten die voor u belangrijk zijn, zelf zult nadenken.
Er zijn in deze tijd natuurlijk vele onderwerpen die zich kunnen opdringen, daar ik geen specifiek onderwerp voor deze bijeenkomst in gedachten heb, is iemand die een onderwerp wil stellen welkom.
Er is een suggestie binnengekomen: De geestelijke en materiële actualiteit op deze wereld zoals ze door u allen in de geestelijke wereld worden gezien.
Ja, dat kunnen we heel kort zeggen: Voorlopig heel somber, later enige opklaringen. Want kijk, de actualiteit op deze wereld is eigenlijk heel eenvoudig. De mensen zijn terechtgekomen in een verbruiksprogramma waarbij de mens steeds minder, het bezit steeds meer is gaan tellen. Dat is eigenlijk al van 1890 aan de gang. Na ongeveer een eeuw dus van dit steeds sterker wordende systeem waarbij industrialisering vaak betekent, aandacht voor de machine en de mens beschouwen als een aanhangsel daarvan, is een situatie ontstaan waarbij een economische crisis bestaat.
Je kunt nu wel zeggen dat dit de schuld is van de energie, van de oliestaten en dergelijke, maar eigenlijk is dit maar een uitvlucht. De werkelijkheid is deze: doordat men zich blind staart op productie, wil men steeds meer produceren. Je kunt echter alleen maar meer produceren wanneer je steeds meer kunt afzetten. Daarom hebben de mensen gedacht, dan gaan we de arbeidersklasse een beetje vrijer maken, rijker maken. We geven ze wat meer geld, dan kopen ze meer en dan kunnen we aan hen misschien die producten kwijt die we anders misschien moeilijk zouden kunnen slijten. Ze hebben daarbij één ding vergeten, nl. dat ook een arbeider langzaam maar zeker zijn visie en zijn smaak gaat ontwikkelen en dat zal misschien niet identiek zijn met de smaak van diegenen die altijd overvloed hebben gekend.
Maar dat betekent wel dat hij steeds meer eisen gaat stellen aan de producten. Daardoor worden de producten in wezen kostbaarder, er is steeds meer onderzoek nodig. Maar dit betekent weer dat de prijzen hoger worden en wanneer de prijzen hoger worden dan moet de arbeider weer meer verdienen om die artikelen te kunnen kopen.
Het is in feite een soort kringloop geworden waarbij men elkaar opjaagt. De producent jaagt eerst de arbeider op, dan valt de arbeider de producent aan die daarop toegeeft en zijn prijzen verhoogt enz. enz. Maar dan komt een ogenblik dat je dat niet meer kunt volhouden. De arbeider wordt te duur. Nou dat is ook een heel bekend verschijnsel, elke werkgever vindt dat een arbeider meer krijgt dan hem toekomt. Hij zal het wel niet zo uitdrukken, maar hij vindt wel dat die arbeider zich eigenlijk veel meer zou moeten inzetten voor het bedrijf om waard te zijn wat hij eist. Dat houdt in dat men gaat automatiseren. Automatiseren betekent dat men aan de ene kant goedkoper en sneller gaat produceren en vaak ook beter. Aan de andere kant betekent dat ook, minder arbeiders die voldoende verdienen om het product te kopen. Je komt in een sfeer van overproductie terecht. Maar het gehele bedrijf kan alleen voortbestaan wanneer het zich uitbreidt. Gebeurt dit niet, dan komt het tot stilstand. Het heeft te weinig kredieten die dan blijven gelden en te weinig directe middelen. Dus gaat het failliet, wordt een deel van een groter geheel waarin het nog wel mee kan draaien, maar slechts ten dele.
Dat is een proces dat zich praktisch in de gehele geïndustrialiseerde wereld afspeelt, niet alleen hier, maar ook bijv. in Polen, in Rusland, in Joegoslavië en in Roemenië, waar u ook kijkt.
Het betekent dus in feite dat we te maken hebben met een verkeerde benadering van zowel consumptie als productie. Maar het betekent nog iets anders. Het betekent dat de mens, langzaam maar zeker, zelfs in eigen ogen, deel is geworden van één of ander mechanisme. De zuiver menselijk waarden van wederkerige verantwoordelijkheid, wederkerige bijstand, worden steeds minder. Men gaat nog wel samenwerken, maar meestal in georganiseerde vorm en dat betekent wel dat je eigenlijk geestelijk ook behoorlijk wat klappen te verwerken krijgt.
De actualiteit van deze dagen is het conflict dat ik u zo-even beschreven heb. Alle politieke conflicten en zelfs oorlogsdreigingen zijn direct of indirect hiervan af te leiden, want u weet dat oorlog een consument is waarbij je de lasten zonder meer op het volk kunt leggen en gelijktijdig daardoor de productie kunt aanzwengelen.
Wat we ons dus eerst afvragen is: Blijft dit zo? En dan kijken we naar het verloop op de wereld en dan zien we dat op dit moment hier en daar de kraan een beetje dicht gaat, ook bij de verbruiker, die koopt niet zoveel meer en hij koopt meer overlegd, op grond van kwaliteit en niet meer alleen op grond van uiterlijkheden of nieuwigheden. Dit houdt in dat er een soort sanering plaats vindt. Men maakt de zaak gezonder, al is het proces, voor diegenen die er deel van uitmaken, zowel de producenten als de consumenten, een pijnlijk geheel.
Wanneer het denken van de mens weer belangrijker wordt dan het denken aan inkomen, het denken aan het product, dan zullen we als vanzelf ook zien dat de geestelijke samenhangen gaan veranderen. De verandering van die samenhangen, die op het ogenblik zich hier en daar bijna ondergronds voltrekt, omvat de waarden die ons persoonlijk zeer dierbaar zijn, bijvoorbeeld verdraagzaamheid. Je hebt geen recht om een ander te vertellen hoe hij leven moet. Je hebt alleen maar het recht te leven zoals je zelf wilt, zolang dit anderen niet schaadt en je moet anderen dit recht onder dezelfde voorwaarden toestaan.
Dit besef begint in zeer vele landen te groeien. Het is niet overal, zullen we zeggen, even open. We zien dat heel veel mensen wegvluchten uit die moderne maatschappij omdat ze in die maatschappij geen betekenis kunnen hebben, zichzelf niet, althans voor eigen gevoel, waar kunnen maken. Dat gaat veranderen. We zullen daardoor niet zonder meer afkomen van de vele verslavingsgevallen en u hoeft heus niet te rekenen op het plotseling verdwijnen van allerlei sekten die uitgaan van een bijna onfeilbare of goddelijke meester die je precies vertelt hoe je moet leven en waar je je dan maar moet aan overgeven.
Maar wat gaat er dan wel gebeuren? Men zal zeggen: Ik heb niet iemand nodig die mij vertelt hoe ik leven moet, maar ik heb denkbeelden nodig waardoor ik mijn leven inhoud kan geven. Ik heb niet iemand nodig die me de zekerheid geeft dat ik altijd zal te eten en te drinken hebben, maar ik heb de zekerheid nodig dat ik voor de medemens betekenis heb en de zekerheid dat ik daardoor ook op mijn medemensen kan vertrouwen. Ik geloof dat dit een zeer grote geestelijke omwenteling is en ook deze omwenteling zie ik, zij het niet in het volgende jaar, maar in een aantal daaropvolgende jaren, zich steeds verder voltrekken, zodat het heel de wereld omspant en dat is heel wat, want dat betekent zowel Afrika als Zuid-Amerika, dat betekent Azië en zeker niet alleen Noord-Amerika en Europa.
De ogenblikkelijke situatie kun je dan verder ontleden natuurlijk, en dan ga ik een beetje uit van wat de Broederschap in de Grote Raad, aan voornemens en vaststellingen naar voren heeft gebracht.
We weten dat er een toenemende spanning is tussen de USSR en de USA. Deze spanning komt niet alleen maar voort uit de persoonlijkheid van bv. de leiders Brezjnev en Reagan. Het is veel meer een poging om zichzelf een betekenis toe te meten in de wereld, om te compenseren wat men aan welvaart of aan welvaartsgedachte heeft verloren. En hier kun je ingrijpen door o.m. mensen te beïnvloeden en dat zal ook gebeuren. In de tweede plaats kun je proberen duidelijk te maken waar de fouten liggen. Wanneer iemand zegt: Ik ben een directe volgeling van Jezus Christus, ik geloof in hem en ik volg zijn weg, laten we dus maar bommen opstellen voor alle zekerheid, dan vergeet u waarschijnlijk dat Petrus voor een dergelijke opvatting al op zijn kop heeft gehad en dat zijn meester het oor van de tegenstander, een zekere Malchus, heel snel gerepareerd heeft omdat Hij juist niet wil dat men naar geweld grijpt. Dergelijke denkbeelden kun je niet altijd even gemakkelijk verbreiden. Je gaat tegen veel heersende belangen in. Maar wanneer deze toonaard steeds verder door gaat klinken in al die christelijke gemeenten, wanneer het denken aan de persoonlijke verantwoordelijkheid die men heeft tegenover de mensheid en niet alleen tegenover eigen volk, door gaat dringen bij steeds meer mensen, dan nemen we toch aan dat daardoor een omslag van mentaliteit bereikbaar is die een vrede, gepaard gaande met binnenlandse onlusten in vele landen, doet handhaven tot 1984. Maar in 1984 zijn we zover door de huidige economische crisis heen, dat een nieuwe benaderingsmogelijkheid is ontstaan. We zijn dus van overtuiging dat er geen wereldoorlog komt, ook al zal de dreiging daarmee zo nu en dan merkbaar zijn en soms zelfs zeer sterk. We rekenen wel met vele geschillen, vooral opstanden en revoluties in allerhande landen, maar we rekenen weer niet met een grote en alomvattende oorlog. We geloven dan verder dat we in deze periode met al die gebeurtenissen ook in staat zullen zijn vanuit de geest en natuurlijk de mensen onderling ook, want die moeten ook wat doen, om te komen tot een vrijer denken. Niet vrijdenken in de zin van alles maar in twijfel trekken, maar een vrijer denken in die zin dat men niet meer strijdt met elkaar omdat de een God noemt en de ander Allah. Dan zeggen ze Allah, laat die man. En op deze manier zou het rijk van de vele geestdrijvers langzaam maar zeker ten einde lopen met meteen een aantasting van het gezag van het Vaticaan. Maar het betekent ook een zeer grote aantasting van bv. de orthodoxe moslims, de leraren vooral, de uitleggers van de Wet en de rechters die op het ogenblik, zoals in Iran en ook wel elders, eigenlijk proberen hun godsdienst aan iedereen op te leggen.
Het zou ook zeer waarschijnlijk het einde zijn van de invloed en de macht van bepaalde orthodoxe groeperingen in landen als Israël. Het betekent niet dat de wereld naar een socialisme toegaat. Een socialisme is uiteindelijk slechts een verschuiving van de heersende klasse zonder dat een feitelijke verandering tot stand komt. Dit wordt door socialisten te weinig begrepen omdat ze redeneren vanuit de theorie en niet vanuit de normale beweegredenen en handelswijzen van de mens.
Wat verwachten we geestelijk van dit alles? In feite vooral een confrontatie van de mens met zichzelf. Het is gemakkelijk om naar idealen te kijken. Het is gemakkelijk om te preken dat de mens dit of dat moet doen en dat het leven je dit of dat schuldig is. Maar als die dingen niet uitkomen, dan moet je jezelf eerst eens afvragen: Wie of wat ben ikzelf? Het is de mens zelf die het moet doen. Niemand kan het voor hem doen. En om zelf iets te kunnen doen, moet er in jezelf iets leven dat belangrijker is dan de uiterlijkheden die tot nu toe vaak ieder geestelijk leven overspoeld hebben. Op grond daarvan nemen we aan dat steeds meer inspiraties zullen plaats vinden, dat steeds meer mensen door droombelevingen en dergelijke, geconfronteerd zullen worden met de wereld waarin ze leven, maar ook met hun eigen positie. Het onderling begrip onder de mensen zal zeker in het komende jaar onder de mensen zeer sterk toenemen ongeacht de geschillen die door instanties en autoriteiten worden aangemoedigd.
Ja, wat moet ik verder nog zeggen over deze tijd? Dat er ingewijden zijn op aarde? Ja, dat wist u waarschijnlijk al en bovendien u zult er weinig van merken want als iemand komt en zegt dat hij een ingewijde is, denkt u dan maar dat het niet waar is. Een ingewijde is niet iemand die zich adverteert, maar iemand die zich manifesteert. Dat er heel wat leraren en sekten opduiken, dat er heel wat nieuwe systemen zullen komen waar u tegen betaling van zoveel contant plus het werken voor de gemeenschap een uiteindelijke bewustwording wordt gegarandeerd, nou ja, goed. Het is begonnen met “Moon-shine” en sedertdien is het erger gegaan, dus ook dat zal weer steeds plaatsvinden, maar ik geloof dat steeds meer mensen zich daar los van gaan maken.
En als ik mag samenvatten wat volgens mij het belangrijkste is in de ontwikkelingen van deze tijd dan zou ik dat als volgt formuleren:
De mensen moeten leren zelf te denken, zelf te zijn. Een mens kan slechts vrij zijn wanneer hij bereid is een ander zijn vrijheid te geven. Een mens kan innerlijk slechts bewust worden van hogere krachten en hogere waarden wanneer hij zich niet maakt tot slaaf van zijn bezittingen of van zijn omstandigheden. Een mens die een ander wil dwingen ontwaart daarmee vaak zijn eigen wezen en mogelijkheden. Een mens die denkt dat hij door eisen meer kan bereiken vergeet één ding, om te kunnen eisen moet je eerst een recht hebben opgebouwd.
Wanneer mensen zich al deze dingen gaan realiseren dan zullen ze zeggen: Ik weet niet meer precies wat ik geloof, maar er is een God, ik vertrouw in die God, ik leef met die God en ik werk vanuit die God en dat is het enige belangrijke. Dat ik in mijzelf voortdurend het gevoel heb dat de kracht die ik God noem, mij aanvaardt en dat ik daardoor ook mijzelf kan aanvaarden zoals ik ben en zoals ik handel.
Ik weet wel dat filosofieën niet zo belangrijk zijn, maar ik weet ook dat een mens die weigert na te denken over de dingen die hij ziet, een dwaas is die in een illusiewereld leeft totdat de werkelijkheid hem eenvoudig een verdergaan onmogelijk maakt. Bouw je geen illusies op. Probeer geestelijk en anderszins feiten onder ogen te zien. Vraag je af welke offers je wilt brengen en waarvoor en beklaag je niet wanneer die offers dan ook gevraagd worden. Wanneer je ergens geen offers voor wilt brengen, kun je ook geen rechten doen gelden, of al datgene wat er mee verbonden is.
Denk niet dat de geest u stoffelijke zaken gemakkelijker zal maken, daarvoor is de geest niet en daarvoor is ook God niet. Leven op aarde betekent leven in tegenstellingen. Leven op aarde betekent in feite strijd en dat is een strijd die tweeledig is want je bent voortdurend in strijd met je Wereld maar ook met jezelf. Pas wanneer je vrede kunt sluiten met jezelf kan de strijd met de wereld een bewuster karakter krijgen en daardoor veranderen van een strijd tegen anderen in een strijden met en voor anderen tegen de onbestemde machten en waarden die de wereld beïnvloeden.
Ik dacht dat de komende jaren steeds duidelijker zullen doen inzien wat naastenliefde betekent. Naastenliefde is niet alleen maar een ander een aalmoes geven. Het is het een ander mogelijk maken te zijn en te werken zoals hij of zij voelt dat dit juist is. Werkelijke naastenliefde is het aanvaarden van de wijze waarop een ander wil leven en denken. Werkelijke naastenliefde is God zien in alle dingen zoals in jezelf en daarom niet trachten de zaken te veranderen, maar om ze meer harmonisch te maken.
Misschien is dit alles niet in overeenstemming met hetgeen u in gedachten had toen u het onderwerp stelde, maar dit zijn inderdaad de actuele geestelijke en stoffelijke ontwikkelingen zoals we die in de Broederschap hebben gezien en voorzien. Zeker, de Broederschap heeft dan gezegd: We zullen versterkt ingrijpen in het denken van de voorname mensen in deze wereld. Het wordt soms moeilijk want meestal denken ze niet, ze doen alleen wat anderen zeggen dat goed is. Ze hebben gezegd: We zullen zorgen dat er nieuwe inwijdingskrachten komen maar op een persoonlijke basis. Ik ben ervan overtuigd dat die poging wordt gedaan, maar hoeveel mensen zullen ze herkennen wanneer ze hen treffen en hoeveel mensen zullen bereid zijn om de consequentie te aanvaarden van de waarheid en de wijsheid die in hen ontstaat? Ik ben, wat dat betreft, voor de komende tijd nog niet zo optimistisch. Daarvoor zitten we te veel in een overgangstijd.
Maar die overgangstijd gaat voorbij. Wanneer ik het geheel van alle invloeden en plannen, voor zover ik die kan overzien, en dat is niet ver, samenvat, ben ik geneigd te veronderstellen dat na 1987 een zeer snelle en harmonische opbouw van deze wereld mogelijk wordt, waarbij de grenzen tussen de volkeren steeds meer wegvallen, waarbij vooroordelen die mensen gescheiden houden langzaam maar zeker vervangen worden door begrippen en waarbij dan uiteindelijk een opbouw van de wereld en niet alleen een uitbuiting, zoals nu het geval is, mogelijk wordt voor het geheel van de mensheid die dan ook leert zichzelf te beperken.
Is dit voldoende? Als u commentaar heeft of vragen, ga uw gang.
Worden er ook speciale wetenschappelijke ontwikkelingen verwacht?
Ik wil niet graag hatelijk zijn. De wetenschap op het ogenblik is in feite alleen maar het uitsplitsen van het bekende. Maar het uitsplitsen van het onbekende voert niet, dat is nu al aangetoond, tot een werkelijke doorbraak en een benadering van het nieuwe. D.w.z. dat de wetenschappelijke wereld wel geconfronteerd zal worden met voor haar vaak ontstellende denkbeelden, maar dat de officiële wetenschap deze over het algemeen niet zal aanvaarden en de niet zo officiële, meer geheime wetenschap alleen dan wanneer de zaken worden omgesmeten, dat heeft het verleden al aangetoond.
Ik verwacht zeker vooruitgang. We hebben dat al eens eerder gezegd: Waarschijnlijk binnen anderhalf jaar een eerste mogelijkheid tot orale bestrijding van kankers in het eerste stadium en er zal zeker ook een betere behandeling van kanker in gevorderd stadium mogelijk zijn. In de geneeskunde zullen we daarnaast verschillende nieuwe benaderingen zien voor kwalen waarbij het zenuwstelsel wordt aangetast en zeer waarschijnlijk zullen we binnen 5 à 6 jaar, maar eerder zal het wel niet herkenbaar gaan worden, te maken krijgen met publicaties waarbij het als het ware hernieuwen van zenuwcellen, die aangetast zijn door bepaalde stimuli, mogelijk is geworden.
Wat hebben we verder nog? Ja, de atoomwetenschap; van de explosiemethode gaat men over naar de fusiemethode die inderdaad veel veiliger is ofschoon ze sterker afhankelijk zal zijn van magnetische velden omdat je de massa zelf waarin de fusie plaats vindt, niet met materiaal in beroering kunt brengen. Dat moet via velden gaan. Maar goed, ik verwacht op dit terrein binnen enkele jaren grote vooruitgang. Dan verwacht ik een nieuwe golf van ruimtevaartprojecten, waarbij de uitvoering waarschijnlijk wat achter loopt, maar een nieuwe reeks denkbeelden omtrent het zonnestelsel en de mogelijkheid om het zonnestelsel te verlaten verwacht ik wel degelijk en daarnaast, vermoedelijk ook nog vóór 1987, de eerste opzet voor voortdrijven van voertuigen op basis van magnetische krachten. Dus, in de energievoorziening vinden we een groot aantal ontwikkelingen die nu ten dele al bestaan en die later nog een keer naar voren komen en men moet er rekening mee houden dat de energieproducenten op dit ogenblik de macht in handen hebben en daarbij veel nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden tijdelijk zullen proberen te frustreren.
Wat hebben we nog meer in de wetenschap? Het is namelijk heel moeilijk te bepalen wat wetenschap is. Er zijn ook mensen die zeggen: Theologie is een wetenschap. Maar dan moet je zeggen: Een filosofie die zichzelf institutionaliseert is ook een wetenschap en dat is geloof ik niet juist. Er zijn ook mensen die zeggen: De economie is een wetenschap. Ik geloof dat de economie een gissingsysteem is gebaseerd op het verleden, zonder rekening te houden met de waarde van de toekomst, maar wel met de mogelijkheid de afwijkingen te registreren, zodat de fouten later verklaard kunnen worden. Dus ook dat wil ik niet als wetenschap zien. Er komen wel enkele nieuwe denkbeelden in de economie, maar aangezien het denkbeelden zijn en geen directe feiten, geloof ik niet dat ze veel invloed hebben.
0 ja, we krijgen wel een aantal nieuwe ontdekkingen met name van de diepzee en daar zullen wel eens een paar eigenaardige dingen bij te pas kunnen komen. 0 ja, nieuwe materialen voor de architectuur, dat is ook interessant. Men komt tot nieuwe materiaalbehandeling en daardoor ook tot nieuwe mogelijkheden bv. door compactere en gelijksoortige materiaalspanning waardoor grotere overbruggingen kunnen gemaakt, bewapeningen in vele gevallen zullen kunnen worden vermeden die bij beton noodzakelijk zijn. Dat kan ook erg interessant zijn voor degenen die zich met de bouw bezighouden. Het zou uiteindelijk kunnen voeren tot een aanmerkelijk goedkoper en eenvoudiger productieproces dat dan ook in gevallen van woningbouw en dergelijke een grote rol gaat spelen.
Er zullen een aantal stellingen worden geopenbaard over de kringloop van het water en op het ogenblik dat men ermee bezig is, worden ze alweer als onjuist bewezen, waarbij men dan later tot zijn verbazing zal moeten vaststellen dat in de komende 15 jaar zeer sterke veranderingen in de zeebodem zullen plaatsvinden, waarbij bovendien zeer eigenaardige verschijnselen bij de verschillende troggen zich kunnen manifesteren.
Ik geloof dat ik het meeste heb gezegd. Nu vrienden, dan hebben we hier geprobeerd om u een actueel beeld te geven. Ik weet niet of het voor u bevredigend is en de pessimisten die zeggen natuurlijk, ja het gaat slechter worden. Jazeker, het wordt slechter. Maar het wordt slechter omdat u een crisis tegemoet gaat waarvan de mensheid beter wordt. Ik geloof dat je zonder die crisis levenslang ziek zult blijven, wees dus maar blij dat ze komt. Er zullen mensen zijn die zeggen: Nou ja, alles wat u gezegd heeft is wel aardig, maar waar blijven de zekerheden? Datgene wat ik u gezegd heb omtrent de geestelijke inwerking is voor mij een volledige zekerheid. Ik ben er echter niet van overtuigd dat deze geestelijke inwerking door u allen als zodanig en direct zal worden ervaren en dat u ze ook zult herkennen. Ik hoop dus dat ik u hiermee stof tot overweging heb gegeven, tot nadenken. Ik hoop echter ook dat u niet uit zult gaan van een voorspelling die onveranderlijk is, maar alleen van een aangifte van de zo grote mogelijkheden die in het heden vastliggen en door de toekomst en door het ingrijpen van de geest versterkt kunnen worden waardoor we met een waarschijnlijkheid te maken krijgen die groot is, maar u kunt die waarschijnlijkheid zelf veranderen.